Dawniej kieszonkowcy po wyciągnięciu gotówki, mieli w zwyczaju porzucać portfel z pozostałą zawartością, co dawało nadzieję na odnalezienie dokumentów. Dziś to właśnie dokumenty i zawarte na nich dane, stały się głównym celem oszustów. By zaciągnąć kredyt na przypadkową osobę, wystarczy im szybki rzut okiem na dowód osobisty ofiary. W dodatku dłużnik często pozostaje nieświadomy do momentu, aż w drzwiach stanie komornik. Czy istnieje jakikolwiek sposób by uchronić się przed złodziejem tożsamości?
Jak uchronić się przed kradzieżą tożsamości?
Dowód osobisty to nie tylko kolejny kawałek plastiku zalegający w portfelu. To kawałek plastiku, który zawiera najistotniejsze dane na nasz temat wraz ze zdjęciem, a to oznacza, że ten kawałek plastiku wystarczy by wziąć pożyczkę, wynająć mieszkanie lub wypożyczyć auto. Dopiero, gdy w ten sposób zaczniemy myśleć o dowodzie – będziemy w stanie go skutecznie chronić, bo przyznajmy to sobie szczerze – dowodu może i pilnujemy, ale zwykle wtedy, gdy wyjeżdżamy za granicę. W Polsce natomiast czujemy się nad wyraz bezpiecznie. Biorąc pod uwagę dane BIK mówiące o tym, że w 2015 roku doszło do ponad 7 tysięcy prób wyłudzeń – nie mamy raczej ku temu podstaw. Zatem w myśl przysłowia, że lepiej zapobiegać niż leczyć, warto:
- mieć dokumenty zawsze na oku – nawet jeżeli pani pracująca na siłowni ma ładny uśmiech, a chłopak wypożyczający sprzęt wodny to nasz stary znajomy,
- niszczyć stare dokumenty, listy, faktury oraz koperty,
- nie zgadzać się na wykonanie ksero dowodu – choć w niektórych sytuacjach może być to trudne,
- nie pokazywać dowodu osobom nieupoważnionym,
- nie podawać danych w czasie rozmowy telefonicznej.
W dobie cyfryzacji to jednak nie wystarczy, ponieważ umowy, transakcje oraz zakupy często odbywają się online. A to oznacza, że musimy być jeszcze bardziej wyczuleni i:
- uważać na e-maile z nieznanego adresu z załącznikiem lub e-maile od banku z prośbą o zalogowanie się do serwisu transakcyjnego (wówczas warto skontaktować się telefonicznie z bankiem),
- korzystać z zaufanych stron internetowych,
- zmieniać hasła dostępu,
- sprawdzać czy bank lub usługodawca korzysta z szyfrowanych połączeń SSL chroniących dane,
- wylogowywać się z systemów transakcyjnych,
- nie kopiować numeru rachunku i sprawdzać informacje zawarte w wiadomości SMS z kodem do akceptacji przelewu.
W Ekantor.pl poprosimy o podanie jedynie podstawowych danych, natomiast wymiana walut odbywa się poprzez serwis transakcyjny banku. Więcej na ten temat przeczytasz w zakładce bezpieczeństwo wymiany walut.
Jak dowiedzieć się czy ktoś ukradł nasze dane?
Największy problem związany z kradzieżą tożsamości jest taki, że ofiara często pozostaje nieświadoma. Osoby chcące mieć pewność, że nikt w ich imieniu nie wziął pożyczki – mogą to sprawdzić pobierając raport BIK. Na stronie biura jest również możliwość uruchomienia alertów informujących o próbie zaciągnięcia pożyczki na nasze dane. Niestety kreatywność oszustów jest coraz większa, przez co trudniejsza do wykrycia. Przykładowo posługując się danymi z dowodu mogą wynająć mieszkanie i następnie je okraść, sprzedawać nieistniejące przedmioty w sieci czy podpisać umowę na telefon.
Kto może prosić o okazanie dowodu osobistego?
Nie zawsze jesteśmy w stanie ochronić swoje dane. Zwłaszcza w sytuacji, gdy ktoś poprosi o pokazanie dowodu osobistego, a przecież zdarza się to nawet w sklepie. A jak się okazuje nie każdy ma prawo żądać od nas dowodu.
Jak informuje BIK o okazanie dowodu mogą prosić wyłącznie:
- funkcjonariusza Policji
- pracownika inspekcji handlowej w ramach kontroli
- pracownika kontroli skarbowej w ramach kontroli skarbowej
- pracownika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych podczas kontroli
- funkcjonariusza Straży Granicznej
- funkcjonariusza Biura Ochrony Rządu
- funkcjonariusza Służby Więziennej
- pracownika ochrony osób i mienia
- sprzedawcy alkoholu
- strażnika leśnego
- osoby działające w imieniu zarządcy drogi
- pracownika hotelu
To tyle w teorii, a jak to wygląda w praktyce? No cóż, dowód wyciągamy na siłowni, w rejestracji, w salonie komórkowym, przed wejściem na koncert i w wielu, wielu innych miejscach.
Kto ma prawo kserować dowód?
Jedną z kwestii wywołujących najwięcej kontrowersji, jest to kto może zrobić ksero dowodu osobistego? Jest to praktyka stosowana nie tylko przez banki, ale również operatorów sieci komórkowych czy hotele. W pierwszym przypadku sprawa jest nieco skomplikowana, ponieważ według instytucji wykonanie kserokopii jest wyłącznie czynnością techniczną a informacje zawarte na dowodzie są objęte tajemnicą bankową, za której złamanie przewidziana jest przecież odpowiedzialność karna. Takiej odpowiedzialności nie ma po stronie operatorów telefonii komórkowej, którzy mogą wymagać jedynie podania tych danych, które nakazuje ustawa i wykonanie kopii jest w tym przypadku zbędne. Podobnie jest w przypadku hoteli, które mogą prosić jedynie o dane potrzebne do identyfikacji gościa, świadczenia usług i wystawienia rachunku.
Kradzież tożsamości staje się w Polsce coraz powszechniejsza, a konsekwencje przejęcia danych potrafią ciągnąć się latami. W dodatku ucierpieć może na tym nie tylko nasz portfel czy stan konta, ale niekiedy też reputacja. Dlatego każdego dnia warto jest pracować nad nawykami, które utrudnią złodziejowi robotę.
Ten wpis nie posiada jeszcze żadnych komentarzy.