Darowizna – kiedy skarbówka się o nią upomni?

Mówi się, że darowanemu koniowi nie zagląda się w zęby. Trudno jednak nie zaglądać, skoro za konia trzeba jeszcze zapłacić podatek. Czym jest podatek od darowizny i czy każdy zobowiązany jest do jego zapłaty?

Podatek od darowizny – czy dotyczy też Ciebie?

W życiu każdego człowieka zdarzają się takie chwile, w których los się do niego uśmiecha i coś po prostu spada mu prosto z nieba. Być może właśnie znajdujesz się w takiej sytuacji. Warto jednak, by towarzysząca Ci radość, nie przyćmiła ciążących na Tobie obowiązków. W Polsce bowiem osoby fizyczne, które otrzymały darowiznę o wartości przekraczającej kwotę wolną od podatku, są zobowiązane zapłacić należność od darowizny.

Wysokość kwoty wolnej od podatku jest różna dla poszczególnych grup podatkowych i wynosi kolejno:

9637 zł – dla osób należących do I grupy podatkowej
7276 zł – dla osób należących do II grupy podatkowej
4902 zł – dla osób należących do III grupy podatkowej.

To natomiast, do jakiej grupy należysz, zależy od relacji łączącej Cię z darczyńcą:

I grupę podatkowa: małżonek, wstępni (rodzice, dziadkowie, pradziadkowie), zstępni (dzieci, wnuki, prawnuki), pasierb, ojczym, macocha, rodzeństwo, teściowie, zięć, synowa.

II grupa podatkowa: zstępni rodzeństwa (np. dzieci siostry, wnuki brata), rodzeństwo rodziców (np. ciotki, wujowie), zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa małżonków, małżonkowie innych zstępnych (np. mąż wnuczki).

III grupa podatkowa: pozostali nabywcy.

Darowizna od rodziców a podatek

Zaraz, zaraz. Czy mam rozumieć, że jeżeli moi rodzice zechcą wesprzeć mnie na starcie w nowe życie lub planują wyłożyć pieniądze na wesele, to będzie konieczność odprowadzenia podatku z tego tytułu?

Odpowiedź brzmi: nie, o ile tylko dopilnujesz wszystkich formalności.

Osoby wymienione w pierwszej grupie, czyli Ci których zwykło się nazywać najbliższą rodziną, mogą skorzystać z całkowitego zwolnienia z podatku (nie tylko od darowizn, ale również od spadku), jeżeli w przeciągu pół roku od nabycia darowizny lub prawa majątkowego zgłoszą ten fakt naczelnikowi urzędu skarbowego. W przypadku darowizny pieniędzy, dodatkowo może przydać się dowód przekazania środków na rachunek bankowy. Ma to jednak miejsce tylko w sytuacji, gdy wartość majątku nabytego od tej samej osoby w okresie ostatnich 5 lat zsumowana z wartością darowizny, przekracza kwotę wolną od podatku.

Darowizna – kiedy nie trzeba jej zgłaszać?

Nie ma nic przyjemnego w spowiadaniu się przed urzędem. Dobrą wiadomością jest więc to, że darowizna nie zawsze musi zostać zgłoszona. Zrezygnować możesz w dwóch przypadkach: jeżeli darowizna nie przekracza kwoty wolnej od podatku (a w sytuacji otrzymania kilku darowizn od jednej osoby – ich z suma z ostatnich 5 lat) lub sporządzony został odpowiedni akt notarialny.

Podatek od darowizn – ile czasu jest na zapłatę?

Oczywiście za mało 😉 Konkretniej mówiąc, masz obowiązek zgłosić darowiznę do urzędu przed upłynięciem miesiąca od jej otrzymania. Aby nie trzeba było dwa razy jeździć, zabierz również ze sobą wszystkie dokumenty, które mogą mieć wpływ na określenie podstawy opodatkowania. Urząd dzięki dostarczonym informacjom wyliczy wysokość podatku. Na jego zapłatę masz 14 dni od momentu przekazania decyzji.

Umowa darowizny – jak ją sporządzić?

By z formalności stało się zadość, konieczne jest jeszcze sporządzenie umowy. W niektórych sytuacjach będzie musiała zostać ona zawarta w towarzystwie notariusza. Jeżeli nie ma takiej konieczności, to wystarczy że spisywana umowa darowizny, będzie zawierać następujące informacje:

miejsce i data jej zawarcia,
dane darczyńcy i osoby obdarowanej wraz z numerami seryjnymi dowodów,
oznaczenie przedmiotu darowizny,
oświadczenie, że darowizna jest własnością darczyńcy,
oświadczenie o darowiźnie i jej przyjęciu,
data wykonania darowizny,
określenie, która strona pokrywa koszty zawarcia umowy,
postanowienia końcowe (ilość egzemplarzy itp.),
podpis,
ewentualnie: zobowiązanie obdarowanego, co do sposobu wykorzystania darowizny.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn

Podstawą prawną regulującą kwestię darowizn jest ustawa o podatku od spadków i darowizn z dnia 28 lipca 1983 roku. Informacje na temat obowiązku podatkowego wynikającego z otrzymania spadku oraz darowizny można również znaleźć na stronie Ministerstwa Finansów.

Pierwszą reakcją na wieść o darowiźnie najczęściej jest radość. Dopiero później pojawia się złość, związana z faktem, że od otrzymanego „prezentu” będzie trzeba odprowadzić podatek. Są jednak sytuacje, w których można go uniknąć. Lepiej jednak nie odkładać formalności na później i zgłosić się do urzędu, nim ten zgłosi się do nas.