NBP ma obawy, co do przyszłości rynku pracy

W ostatnim czasie możemy mówić, że mamy do czynienia z tzw. rynkiem pracownika. Ta optymistyczna – dla osób szukających zatrudnienia – teza ma poparcie danych. Mimo to raport opublikowany przez NBP pokazuje, że jest to tylko jedna strona medalu.

Większa liczba wakatów, nieznaczny wzrost średniej płacy i… problemy ze znalezieniem pracowników – taki oto obraz polskiego rynku pracy maluje się po ostatnim raporcie NBP.  Choć cyfry mogą w pierwszej chwili osładzać nastroje, to ich głębsza analiza przynosi gorzki posmak.

Pracodawca ma coraz mniejszy wybór

Narodowy Bank Polski w przygotowanym raporcie zauważył, że w ostatnim kwartale ubiegłego roku popyt na pracę zdołał utrzymać się na wysokim poziomie, jednak wzrost ten – w porównaniu do poprzedniego kwartału – nie był znaczący. Odpowiedzialna za ten fakt była niższa dynamika wzrostu gospodarczego oraz niesprzyjające czynniki demograficzne. Liczba miejsc pracy zwiększyła się (bez dużego wpływu na ilość zwolnień), a stopa bezrobocia spadła. Wydawać mogłoby się, że taka sytuacja nie powinna budzić niepokoju.
A jednak. NBP zwrócił uwagę, że mniejsza stopa bezrobocia utrudnia pracodawcom selekcję na rynku pracy, co znajduje przełożenie w produktywności. Największy spadek bezrobocia obserwowany był bowiem wśród osób mających średnie wykształcenie, natomiast w najgorszej sytuacji pozostały osoby z wykształceniem zawodowym oraz te nieposiadające zbyt wielu kwalifikacji. I choć ilość osób poszukujących pracę zmniejsza się, to równocześnie spada wzrost produktywności. Rozwiązaniem w tym przypadku mogłoby okazać się inwestowanie w podnoszenie umiejętności ludzi bezrobotnych oraz przeciwdziałanie obniżaniu się aktywności zawodowej.

500 Plus nie zawsze na plus

W analizie rynku pracy zwrócono również uwagę na efekt uboczny programu 500 Plus. Obniżyły się płace progowe (stawka, poniżej której osoby bezrobotne nie byłyby skłonne podjąć się zatrudnienia) niepracujących członków rodziny o ok. 6%, tj. 120 zł. Taki stan rzeczy może wynikać z progu finansowego, którego nie można przekroczyć, chcąc uzyskać dodatkowe pieniądze na pierwsze dziecko. Wynosi on 800 zł na członka rodziny, a w przypadku, gdy programem miałoby zostać objęte dziecko posiadające orzeczenie o niepełnosprawności mowa jest o kwocie 1200 zł na osobę w rodzinie. W raporcie zaznaczono, że wciąż nie wiadomo, jaki będzie wpływ tej zmiany na skłonność do świadczenia pracy.
Można przypuszczać, że taka postawa wynika z obaw o utratę – uzależnionego od wysokości zarobków – świadczenia. W przypadku, gdyby otrzymywanie dodatkowych pieniędzy na pierwsze dziecko nie było związane z przychodem to można się spodziewać, że oczekiwania, co do minimalnej płacy rosłyby.

Społeczeństwo i tak się starzeje

Problemem, na który również zwrócono uwagę jest nieuniknione pogłębianie się spadku podaży pracy. Wynika to z wydłużającego się wieku życia oraz zmniejszającej dzietności, która od lat 90. wciąż się pogłębia. W dodatku ostatnie zmiany przeprowadzone w reformie emerytalnej oraz wprowadzenie programu 500 Plus są czynnikami, które dodatkowo sprzyjają dezaktywizacji zawodowej tych dwóch grup. Powstającej dziury na rynku nie jest w stanie załatać nawet napływ obcokrajowców, tym bardziej, że część z nich traktuje Polskę jedynie jako przystanek na drodze migracji do krajów zachodnich.
Pewnym rozwiązaniem może okazać się w tym przypadku nowa propozycja Morawieckiego. Tzw. 10 000 Plus dla emerytów miałoby być jednorazowo wypłacane osobom, które opóźniły swoje przejście na emeryturę. Natomiast za każdy kolejny rok opóźnienia wypłacane byłoby 5 000. Ma być do deska ratunku przed obniżającym się wiekiem emerytalnym w Polsce.

“Dobre zmiany” trwają, jednak jakie będą jej efekty? O tym możemy przekonać się dopiero za kilka lat.

Cały raport dostępny na stronie NBP.

Artykuł znajdujący się powyżej został stworzony dla celów informacyjnych i stanowi jedynie ocenę i wyrażenie osobistych poglądów autora, które nie są rekomendowane jako wskazówki do dokonywania transakcji zarówno na rynku walutowym jak i akcji. Nie powinny one być używane jako rady w podejmowaniu lub wstrzymywaniu się od jakichkolwiek decyzji inwestycyjnych. W szczególności powyższe analizy nie mogą być traktowane jako informacje stanowiące rekomendację dotyczącą instrumentów finansowych, ich emitentów lub wystawców w myśl rozporządzenia Ministra Finansów z 19 października 2005 roku (Dz. U. 2005r. nr 206, poz. 1715) i art. 42 ustawy z dnia 29 lipca 2005 o obrocie instrumentami finansowymi (t. jedn. Dz. U. 2014 poz. 94 z późn. zm.) Odpowiedzialność za podjęcie lub zaniechanie decyzji na podstawie artykułu ponosi jedynie użytkownik. Ekantor.pl jako właściciel praw autorskich powyższej publikacji zabrania kopiowania oraz rozpowszechniania tego opracowania bez wcześniejszej jego zgody.