Komentarz Rynkowy Youtube – Unia Europejska zadłużona na miliardy – zobacz, co to oznacza dla Polski!

Przygotował: Łukasz Paszkiewicz, prezes zarządu Ekantor Sp zo.o.

Dzień dobry Państwu, Łukasz Paszkiewicz, witam Państwa w ten poniedziałkowy poranek. Proszę Państwa, dzisiaj chciałbym zacząć od tego, że mamy święto zarówno w Stanach Zjednoczonych, jak i w Japonii, w związku z czym nie przewiduję dziś wielkich ruchów na rynku walutowym. Zacznę więc od sytuacji Polski w Unii Europejskiej, a następnie wrócę do rozmów, które ostatnio z Państwem prowadziłem, dotyczących naszego budżetu.

Jesteśmy teraz w okresie końca roku, wchodzimy w czwarty kwartał, który jest czasem, kiedy Ministerstwo Finansów planuje budżet na rok 2025, a jednocześnie opisuje realizację budżetu z roku 2024. PKB Polski w 2024 roku: mocny wzrost o 3%– To bardzo dobra wiadomość, szczególnie w porównaniu do roku 2023, kiedy mieliśmy walkę z inflacją, ruchy na stopach procentowych, a wzrost gospodarczy wyniósł zaledwie 0,2%. Teraz mamy 3% PKB, co jest pozytywną informacją, ale pojawiają się też pewne wyzwania.

Dlaczego dochody z CIT, PIT i VAT są niższe mimo wzrostu PKB? Minister finansów, pan Domański, przy założeniu do budżetu na rok 2025, wskazuje, że mimo wzrostu gospodarczego na poziomie 3% PKB, dochody z CIT, PIT, VAT i dochody niepodatkowe będą niższe niż założono w budżecie na 2024 rok. Jest to dość dziwna sytuacja, bo w 2023 roku, przy niższym wzroście gospodarczym, dochody z CIT-u wyniosły 68 mld zł, a dodatkowo do budżetów samorządów wpłynęło 27 mld zł, co łącznie dało 95 mld zł. Teraz zakłada się, że wpłynie około 61 mld zł, czyli 9 mld zł mniej niż planowano.

Zagadka: spadek dochodów spółek Skarbu Państwa o 40%. Co ciekawe, głównymi podatnikami CIT w Polsce są spółki Skarbu Państwa. W pierwszej dziesiątce największych płatników CIT, siedem to spółki Skarbu Państwa. Łączny spadek wynosi aż 40%. Spadek ten widoczny jest m.in. w Orlenie, Polimexie, Polskim Holdingu Nieruchomości, Zakładach Azotowych Police, Puławach i Grupie Azoty. Natomiast wzrost odnotowano w sektorze bankowym i energetycznym. Sektor bankowy zyskał na podwyższeniu marż i wysokich stopach procentowych, co jest zrozumiałe. Spółki energetyczne odnotowały wzrost głównie z powodu wzrostu cen energii i zwolnienia z kosztów zamrożenia cen energii, choć Orlen poniósł te koszty. Mimo to dochody tych spółek pozostają zagadkowo niskie.

Funkcjonariusze KAS alarmują: problemy z ściągalnością podatków – List otwarty funkcjonariuszy KAS i jego wpływ na budżet państwa. Podobne spadki w dochodach minister finansów zauważa w podatkach VAT, PIT oraz dochodach niepodatkowych. Wszystko to może mieć swoją przyczynę w niedawnym liście otwartym funkcjonariuszy Krajowej Administracji Skarbowej (KAS), zrzeszonych w związku zawodowym „Alternatywa”. Związek ten reprezentuje 6 tysięcy pracowników KAS, czyli ponad połowę wszystkich zatrudnionych w tej instytucji.

List otwarty, skierowany do Prezesa Rady Ministrów, Donalda Tuska, opisuje problemy, które mogą przyczyniać się do zmniejszonych dochodów budżetowych. Autorzy listu zarzucają nowemu prezesowi KAS wprowadzenie zmian, które negatywnie wpływają na ściągalność podatków. Wskazują m.in. na likwidację komórek zwalczania przestępczości podatkowej i zastąpienie ich komórkami analitycznymi, co ich zdaniem osłabia skuteczność działań KAS.

Czy wzrost przestępczości VAT-owskiej pogłębia kryzys budżetowy? Urzędnicy zwracają też uwagę na wzrost przestępczości VAT-owskiej. W 2024 roku wykryto ponad 140,5 tys. fikcyjnych faktur VAT, co oznacza wzrost o ponad 100% w porównaniu do 2023 roku. Te wszystkie kwestie mogą mieć znaczący wpływ na niezrealizowanie planowanych dochodów budżetowych.

Problemy z opóźnionym systemem e-faktur a luki VAT Chciałem jeszcze wspomnieć, że w lipcu planowano wprowadzić nowy system elektronicznych faktur, ale rząd przełożył jego implementację na dwa lata. Zdaniem urzędników opóźnienie to wpływa na powiększenie luk podatkowych, szczególnie w zakresie VAT. Jest to niepokojące, ponieważ niższe wpływy z CIT-u, PIT-u i VAT-u znacząco obniżają dochody państwa. List otwarty funkcjonariuszy Krajowej Administracji Skarbowej również wzbudza poważne obawy o skuteczność działań skarbowych.

Sytuacja budżetowa Unii Europejskiej – alarmujący raport Europejskiego Trybunału ObrachunkowegoNa poziomie Unii Europejskiej również dzieje się coś niepokojącego. Tony Murphy, szef Europejskiego Trybunału Obrachunkowego, w październiku przedstawił raport z wykonania budżetu za 2023 rok, wskazując na poważne zagrożenia. Unia Europejska może, według raportu, zbankrutować w ciągu trzech lat. Niezrealizowane zobowiązania płatnicze wyniosły rekordowe 543 miliardy euro. Sytuację pogorszył fundusz NextGenerationEU (KPO), z którego środki były wydawane bez spełnienia warunków przez odbiorców.

Zadłużenie Unii Europejskiej – krytyczne dane i przyszłość Według Murphy’ego największym problemem Unii jest zadłużenie, które obecnie wynosi 270 miliardów euro, a prognozy na 2024 wskazują na wzrost do 600 miliardów euro. Unia Europejska nie ma własnego PKB, co sprawia, że zadłużenie jest szczególnie niebezpieczne. Raport podkreśla również konflikt między Europejskim Trybunałem Obrachunkowym a Komisją Europejską, dotyczący polityki zadłużania.

Europejski Bank Centralny a stopy procentowe – co dalej z euro? Wracając do rynków walutowych, w październiku odbędzie się posiedzenie Europejskiego Banku Centralnego, podczas którego stopy procentowe mogą zostać obniżone do 25 punktów bazowych. Analitycy Goldman Sachs uważają, że euro stanie się dobrą walutą do finansowania długu, lepszą niż jen czy frank. To interesujący wniosek, szczególnie w kontekście porównań z rynkiem akcyjnym w Stanach Zjednoczonych, który obecnie wygląda korzystniej.

Podsumowując, mamy pozytywne informacje dotyczące wzrostu PKB, ale również poważne obawy dotyczące dochodów budżetowych państwa oraz sytuacji finansowej Unii Europejskiej. Te kwestie będziemy omawiać w kolejnych spotkaniach. Przypominam też, że w przyszłym tygodniu odbędzie się nasz pierwszy wywiad z dr Arturem Bartoszewiczem, a szczegóły podamy w środę. Dziękuję Państwu za uwagę i do zobaczenia!

Opóźnienia w systemie e-faktur a wzrost luk VAT. Chciałem jeszcze wspomnieć o jednej istotnej kwestii – system elektronicznych faktur miał być wdrożony w lipcu, ale rząd zdecydował o jego przełożeniu na kolejne dwa lata. Według urzędników ta decyzja przyczynia się do powiększenia luk podatkowych, zwłaszcza w obszarze VAT. To budzi niepokój, szczególnie w kontekście niższych wpływów z CIT, PIT i VAT, o których już wspominałem. Dodatkowo, list funkcjonariuszy Krajowej Administracji Skarbowej wskazuje na poważne problemy związane z ściągalnością podatków.

Europejski Trybunał Obrachunkowy ostrzega o zadłużeniu Unii. Kolejną niepokojącą kwestią jest sytuacja budżetowa w Unii Europejskiej. Tony Murphy, szef Europejskiego Trybunału Obrachunkowego, przedstawił niedawno raport dotyczący wykonania budżetu i działania funduszy za 2023 rok. Dokument, dostępny na portalu multimedia.europaparl.europa.eu, nie został szeroko omówiony w mediach, ale jego wnioski są alarmujące. Unia Europejska może zbankrutować w ciągu trzech lat, a niezrealizowane zobowiązania płatnicze osiągnęły rekordową kwotę 543 miliardów euro.

Fundusz Next Generation – główny problem zadłużenia Unii. Raport Europejskiego Trybunału Obrachunkowego wskazuje, że przyczyną dramatycznej sytuacji finansowej Unii jest m.in. fundusz na rzecz odbudowy i zwiększenia odporności (RRF), znany w Polsce jako KPO. W 2023 roku z tego funduszu wydano 43 miliardy euro, mimo niespełnienia przez odbiorców odpowiednich warunków. Zadłużenie Unii z tego tytułu wynosi obecnie 270 miliardów euro i wciąż rośnie. Unia Europejska stała się jednym z największych emitentów długu w Europie, a przyszłe pokolenia będą musiały spłacać te zobowiązania.

Brak PKB Unii Europejskiej a problem zadłużenia. Tony Murphy zauważa, że zadłużenie Unii Europejskiej jest jeszcze bardziej niebezpieczne ze względu na brak własnego PKB. Unia nie jest państwem, nie produkuje żadnych dóbr ani usług komercyjnych, co sprawia, że nie ma mechanizmów pozwalających na generowanie przychodów, które mogłyby pokryć długi. W tej sytuacji zadłużenie Unii, które może osiągnąć 600 miliardów euro, staje się ogromnym problemem, który może doprowadzić do niewypłacalności.

Przyszłość euro na rynkach finansowych – prognozy Goldman Sachs. Wracając do sytuacji na rynkach walutowych, Goldman Sachs przedstawił ostatnio ciekawą analizę dotyczącą euro. Przewiduje, że w nadchodzącym czasie euro stanie się korzystną walutą do zaciągania długu i finansowania. Uważa się, że będzie to lepsze rozwiązanie niż zadłużanie się w jenie czy franku szwajcarskim. Prognozy gospodarcze dla Stanów Zjednoczonych w kontekście rynku akcyjnego wyglądają korzystniej niż dla Unii Europejskiej, co może również wpłynąć na dalsze obniżki stóp procentowych w strefie euro.

Podsumowanie i zapowiedź wywiadu z ekspertem. Na zakończenie chciałbym podkreślić, że mamy zarówno pozytywne informacje dotyczące wzrostu PKB, jak i poważne wyzwania związane z dochodami budżetowymi i sytuacją finansową Unii Europejskiej. To wszystko będziemy omawiać w naszych kolejnych spotkaniach. Ponadto, w przyszłym tygodniu odbędzie się pierwszy wywiad z dr Arturem Bartoszewiczem, o którym wcześniej wspominałem. Szczegóły dotyczące daty i godziny podam w środę. Dziękuję Państwu za uwagę i do zobaczenia!

Poprzedni komentarz rynkowy:

Komentarz Rynkowy Youtube – Kryzys Gospodarczy – Zielona Europa kontra Reszta Świata

 

 

14.10.2024
Stolarz